ons jaarlijks concert op 26 september 2010 was een onverdeeld succes
Het SPIEGELKWARTET
bracht ons twee bekende kwartetten van Borodin en Dvorak
Het concert ging door in de Begijnhofkerk van Brugge
Affiche
Programma concert 26 september Brugge
Antonin Dvorák 1.Allegro ma non troppo |
Alexander Borodin 1.Allegro moderato |
Antonin Dvorák (1841 – 1904)
Het Twaalfde Strijkkwartet in F, opus 96, ontstond in juni 1893 tijdens Dvoráks verblijf in Amerika – vandaar de bijnaam ‘Amerikaans kwartet’.
In juni 1893 was Dvorák te gast in Spilville, een kleine Tsjechische gemeenschap in het noordoosten van de staat Iowa. Bij aankomst in het stadje werd Dvorák hartelijk onthaald door de vader van één van zijn leerlingen, Jozef Kovarik, en door Thomas Bily, de parochiepriester. Dvorák hoorde tijdens zijn verblijf in Spilville zowel de hymnen die tijdens de erediensten door de zwarte bevolking gezongen werden, als de hymnen die hij zelf tijdens zijn jeugd gecomponeerd had.
Het Amerikaans Kwartet vormt samen met het bijna gelijktijdig gecomponeerde Strijkkwintet opus 97 de meer intieme tegenhanger van Dvoráks Negende Symfonie. Net zoals in die Symfonie verwerkt Dvorák ook in dit kwartet elementen uit de muziek van de Amerikaanse zwarten, zoals de pentatoniek – een modus met slechts vijf tonen.
Het openingsthema van het eerste deel bijvoorbeeld (in de altviool) is zuiver pentatonisch (in het thema komen alleen de noten fa-sol-la-do-re voor).
Dvorák combineert deze pentatoniek met trekjes uit de Centraaleuropese volksmuziek, zoals de verlaagde zevende graad in een mineurtonaliteit – heel duidelijk hoorbaar aan het einde van het langzame deel in de melodie hoog in de cello, waar de leidtoon do# (in re klein) systematisch ontweken wordt, wat een modaal effect oplevert.
Ook de vele gepunte en gesyncopeerde, bijzonder levendige ritmen herinneren aan de Tsjechische volksmuziek. Al deze ‘couleur locale’ wordt echter ingepast in een hecht geconstrueerd en opmerkelijk compact werk. Het hoofdthema van het eerste deel levert het thematisch materiaal voor alle vier de delen, waardoor er een sterk gevoel van eenheid en logica ontstaat.
Hoogtepunt van het werk is het sublieme Lento, dat met zijn volgehouden, bijna statische spankracht het perfecte tegengewicht vormt voor de onweerstaanbare energie van de andere delen.
Bron: Diederik Verstraete
Aleksandr Porfirjevitsj Borodin – Strijkkwartet nr.2
(Sint-Petersburg 12/11/1833 – 27/02/1887)
Borodin was, hoe vreemd het ook mag klinken, geen componist in de pure zin van het woord. Borodin was namelijk meer gekend als chemicus dan als componist in zijn tijd. Borodin kreeg als kind enkele pianolessen, maar zou niet verder studeren in de muziek. Als jonge knaap ging hij studeren aan de Medisch-Chirurgische Academie van Sint-Petersburg. Na zijn studie werd hij militair arts en wegens zijn onderzoek in de organische scheikunde werd hij benoemd tot hoogleraar aan de universiteit van Sint-Petersburg. Getuige van zijn grote invloed in de chemie was onder andere Mendelejev, met wie Borodin goed bevriend was en met wie hij samen verscheidene onderzoeken deed.
Toch verdiende Borodin niet enkel zijn strepen in de chemie, maar ook in de muziek. Hij was lid van de grote 5. Dit is een groep van de toen grootste 5 Russische componisten. Deze groep bestond uit Balakirev, Cui, Moessorgski, Rimsky-Korsakov en Borodin zelf. Deze 5 componisten waren behalve Balakirev allemaal autodidact in de muziek. Zo waren de meesten militair van opleiding. Deze groep van componisten wou zich toeleggen op de pure Russische muziek en deed dit door samen andere componisten te bestuderen.
Zijn 2de strijkkwartet schreef Borodin in 1881 te Zhitovo. In datzelfde jaar schreef hij ook zijn beroemde symfonisch gedicht ‘in de steppen van Midden-Azië’. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er veel linken zijn tussen beide werken. Vooral het derde deel van dit strijkkwartet zal zeer bekend in de oren klinken omdat dit vaak in een bewerking voor strijkorkest wordt uitgevoerd.
Spiegel String Quartet - Muziek, Spiegel van de ziel...
viool:Elisa Kawaguti en Stefan Willems, altviool: Leo De Neve, cello:
Jan Sciffer, cello
Dankzij de volledige toewijding en de passie voor het strijkkwartetgenre, verwierf het in 1996 opgerichte Spiegel String Quartet zeer snel nationale en internationale bekendheid.
Het kwartet concerteerde in heel wat prestigieuze concertzalen en op talrijke festivals, zoals de Filharmonische Vereniging Brussel, deSingel Antwerpen, De Bijloke Gent, het Festival van Vlaanderen, Festival Ars Musica, het Concertgebouw Amsterdam, Théâtre du Châtelet Paris, MUSICA Strasbourg, La Société de Musique de Chambre de Lyon, Frits Philips Eindhoven, 't Vrijthof Maastricht, De Doelen Rotterdam, Meistersingerhalle Nürnberg, Philharmonie Duisburg, Gesellschaft für neue Musik Mannheim, NDR Hannover, Berliner Konzerthaus; Villa Musica Mainz, Schleswig Holstein Festival, SDR Bern, Dartington Summer School, Huddersfield Contemporary Music Festival, BBC Belfast, Blachheath Halls London, Jeunesse Musicale Vienna…
Het repertoire van het Spiegel String Quartet omvat zowel grote tijdloze meesterwerken van Beethoven, Schubert, Brahms, Schumann, Debussy en Sjostakovitsj als hedendaagse, soms controversiële werken zoals vb. "Black Angels for electric string quartet" (George Crumb), "Tetras" (Iannis Xenakis) en “The gate of Hell” (Gyulia Bankóvi).
Daarnaast is het Spiegel String Quartet de laatste jaren een bron van inspiratie geworden voor hedendaagse componisten. Jaarlijks geeft het kwartet 1 of meer compositieopdrachten. Recent werd nieuw werk van Wim Henderickx, Danïel Capelletti, Kee-Yong Chong, Gyulia Bankóvi en Hans Roels gebracht.
Muzikale partners van het Spiegel String Quartet zijn accordeonist Teodoro Anzellotti, klarinettisten Jörg Widmann en Roeland Hendrikx en de pianisten Joanna MacGregor, Bernhard Wambach, Florent Boffard, Jan Michiels en Levente Kende.
Spiegel String Quartet is kwartet in residentie in het Koninklijk Muziekconservatorium van Antwerpen en partner van Muziekcentrum De Bijloke Gent.
Het kwartet wordt structureel gesteund door de Vlaamse Regering.
www.spiegelstringquartet.com
Terugblik op het concert KUIJKEN Kwartet van 2009 in de Brugse Begijnhofkerk
ZONDAG 15 NOVEMBER 2009 om 16U
was het KUIJKEN KWARTET te gast
in de BRUGSE BEGIJNHOFKERK
Sigiswald Kuijken, (viool)
François Fernandez (viool)
Marleen Thiers (altviool)
Wieland Kuijken (cello)
Zij brachten een uniek concert in een unieke omgeving met als Programma:
W.A. MOZART: “REQUIEM” voor strijkkwartet bewerkt door Peter Lichtenthal
W.A. MOZART: "DISSONANTENKWARTET"