Bij het afwegen van erfgoed tegenover eigentijdse invullingen, kunnen we volgende beschouwingen naar voor brengen voor de binnenstad.
Beoordeel een stuk erfgoed of eigentijdse invulling op het vlak van "mooi of lelijk zijn" niet vooraleer een aantal andere afwegingen zijn gemaakt zoals: welk maatschappelijk, historisch of ander belang heeft dit stuk erfgoed, is het boeiend, interessant, beeldbepalend, representatief, historisch waardevol enz. Of nog andere afwegingen, zoals in de volgende beschouwingen behandeld worden. "Mooi of lelijk zijn" blijft een subjectieve afweging, die uiteindelijk toch meebepalend zal en mag zijn.
Bekijk elk stuk erfgoed of eigentijdse invulling vanuit de wijze waarop het zich in het bestaande weefsel inpast. Wordt het schema van het huisbeeld, het straatbeeld of stadslandschap gestoord? Bijvoorbeeld contrasten in stijlvormen, de verhouding van de straatbreedte ten opzicht van de hoogte der gebouwen, het ritme van de daken, dakvormen, daklijsten, gevels, de vensters, bestaande muurpartijen, tuinen, openingen, behoud van open ruimtes enz...
Vermijd verdere verstening van de binnenstad. Maak liever gebruik van het vrijkomen van panden met grote tuinen of van pleinen om de open ruimte te vergroten en te vergroenen. Uitbreidings- of inbreidingsverkavelingen hebben meer mogelijkheden buiten de binnenstad. Laat weer regenwater toe te infiltreren in de bodem en vermijd dus het creëren van versteende oppervlakten die geen water doorlaten.
Vergroot de dichtheid van het bewoningsweefsel in de binnenstad niet door ondermeer hoogbouw of te kleine wooneenheden per oppervlakte eenheid, maar door beter gebruik van de bestaande panden.
Bestaande gebouwen die hun oorspronkelijke bestemming verloren hebben, kunnen beter heringericht worden voor een andere bestemming (zonder
de historische waarde te schaden), dan gesloopt of verminkt te worden. Oordeel niet te snel dat een stuk erfgoed waardeloos of te veel verminkt
is. Laat eerst een ernstig onderzoek naar de historische en stadslandschappelijke waarde gebeuren door verschillende instanties. Erfgoed, zelfs
bij geringe waarde of eenvoudig, dat gesloopt of verminkt wordt is voorgoed weg of verminkt. Laat leegstaande panden niet verkommeren, want er
is nood aan woon- en functionele ruimte (zie beschouwing over de verdichting) maar richt ze opnieuw in. Anders wordt de verkommering het (uiteraard
verkeerd) argument tot sloping. Herinrichten is veelal minder duur dan men denkt als men de ecologische kosten in rekening brengt. Slopen creëert
afval, nieuwbouw gebruikt meer energie en grondstoffen, herinrichten kan evengoed tot duurzaam ecologisch wonen leiden.
De bovenste foto toont het trieste voorbeeld van de verdwenen Hemelsdale abdij.
Doorbreek de kleinschaligheid, de diversiteit en de gezelligheid niet van de binnenstad door grootschalige projecten of activiteiten. Grootschalige projecten zuigen verkeer aan naar de binnenstad en zorgen er voor overlast. Grootschalige projecten komen het best tot hun recht buiten de binnenstad. Brugge is een stad op mensenmaat, organisch gegroeid. Brugge moet zich niet aanpassen aan projecten, maar de projecten moeten zich aanpassen aan Brugge.
Brugges erfgoed mag geen decorum worden voor overdreven commercialisering: geen Walt Disney of Las Vegas toestanden. De toeristen komen niet naar Brugge om commercieel gemolken te worden, maar om de kwaliteit en het unieke van het erfgoed. De bewoners van Brugge willen niet wonen in een schreeuwerige stad, maar in een sfeervolle stad, dynamisch door het stimuleren van kleinschalige kwaliteitszaken en waardig door het behoeden van de kwaliteit van het erfgoed.
Brugges erfgoed moet leefbaar en veilig blijven. De kleinschaligheid van haar straten en de aanleg ervan met kasseien (in overeenstemming met haar historisch kader) laten geen druk, zwaar of snel verkeer toe. Niet de stad moet zich aanpassen aan het verkeer, maar het verkeer aan de stad.
Als een eigentijdse invulling of aanleg overwogen wordt dan moet die een algemeen aanvaarde en overduidelijke meerwaarde hebben voor het bestaande weefsel op alle gebied, zoals ondermeer hierboven besproken, dan het stuk erfgoed dat het vervangt of aanpast. In dit proces krijgen ook de bewoners en andere betrokkenen een ernstige en reële inspraak, waar rekening mee wordt gehouden.
